سردار ظفر بختیاری
زندگینامه سردار ظفر بختیاری
این سردار بختیاری در سال 1278 هجری قمری در روستای چغاخورکه بخش خان نشین ایل بختیاری واز توابع استان چهارمحال و بختیاری چشم به جهان گشود. وی فرزند کوچک حسینقلی خان ایلخانی بود و در دستگاه ایلخانی نشو و نما یافت. وی در عهد جوانی در چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان در مأموریت های ایلخانی شرکت داشت. سردار ظفر دارای 14 پسر و 12 دختر بود. وی در جنگهای مختلفی از جمله حوادث مشروطیت ، جنگهای رضا جوزانی و جعفرقلی چرمهینی و نایب حسین و ماشاء الله خان کاشانی مستقیم و... مستقیم شرکت داشت و پست های ایلبیگی ، ایخانی گری و حکومتهای چهارمحال و بختیاری، اصفهان و کرمان را بر عهده داشت. اولین لقب وی بهادرالدوله بود و سپس به سالار ارفع و سردار ظفر ملقب گشت. تنها اثری که از وی به یادگار مانده است، «یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری» است، که البته کمیاب است.
'''نگاهی به یادداشتها و خاطرات وی'''
آخرین سال انتشار «یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری» معلوم نیست، زیرا در شناسنامه و پشت جلد هیچ گونه تاریخی قید نشده است. در هر حال خواندن کتاب بسیار شیرین و آموزنده است. وی گاه به برخی از آداب و رسوم بختیاریها اشاره دارد که اکنون دیگر اثری از این آداب دیده نمیشود. خود این مسئله به مرور زمان به تاریخی بودن کتاب می افزاید و ارزش مردم شناسی و قوم شناسی بیشتری مییابد. کتاب دارای فصلهای مختلف است. برخی از سرفصل های کتاب عبارتاند از : «تفصیل کشته شدن جدم جعفرقلی خان، رمضان 1252 جنگ منار»، «داستان جنگ مشهور به جنگ نه هزار»، «داستان کشته شدن علاء الدین وندها و عده دیگر در سراستان بدست جعفر قلیخان اسدخان» و ...
'''نمونهای از یاداشتها و خاطرات وی در کتاب'''
«...پدرم را گفتند دعوی شاهی دارد و بدین جرم او را کشتند، ولی خدا گواه است تنها گناه او این بود که به قاجاریه، بویژه به ظل السلطان پول نمیداد و چاپلوسی نمیکرد...». (همان ص. 194).
«...الوار شیر را دو قسم میدانند. کافر و مسلمان. شیر مسلمان رنگش گندم گون و زرد است و شیر کافر زرد است با یال سیاه یک موی سیاه میان گرده او پیداست. احتمال دارد شیر ماده رنگش باز باشد و شیر نر رنگش سیر باشد. گویند اگر کسی به شیر مسلمان برسد و کلاه خود را برداشته بگوید ای گربه علی (ع)، من بنده علی هستم، به سر علی از کشتن من بگذر، شیر راه خود در پیش گرفته میرود، ولی در شیر کافر اپری نمی بخشد. الوار این مطلب را قبول دارند و مطمئن هستند». (همان ص. 85).
'''سردار ظفر، سردار اسعد و لایارد'''
از مطالعه «یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری» و « تاریخ بختیاری » اثر سردار اسعد بختیاری و همچنین یادداشتهای «لایارد (sir. A. H. Layard)» چنین بر میآید که بسیاری از مطالب ذکر شده توسط این سه تن تا حدود زیادی مشابه به هم است و انگار آنان مطالب خود را از روی دست هم نوشته اند. به عنوان نمونه مطالبی که سردار ظفر در این کتاب در باره باور بختیاریان نسبت به شیر مینویسد در آثار سردار اسعد و لایارد نیز آمده است و یا مثلاً نقل داستانهایی در باره خرس در بین لرها و غیره.
- منبع -
یادداشتها و خاطرات سردار ظفر بختیاری، انتشارات یساولی، 331ص، (بدون ذکر تاریخ نشر؟)
رده:سربازان اهل ایران|ظفربختیاری، سردار